Geregeld zit ik als coach aan tafel met ondernemers die in persoonlijke of bedrijfsmatige veranderingsprocessen zitten en zoeken naar een gezonde omgang met allerlei dilemma’s die ze tegenkomen. Meestal dilemma’s die zich bevinden op het snijvlak van keuzes in het ondernemerschap, leidinggeven aan een toename van mensen en processen, waarbij ze verstrengeld raken in allerlei loyaliteiten.

Ik houd van de pioniersgeest, gedrevenheid en doelgerichtheid van ondernemers. Hun creativiteit zorgt er vaak voor dat het ene idee het andere in snelle vaart opvolgt. En niet zelden resulteert dat in toename van activiteiten, omzet en om die bij te kunnen houden ook in personele groei. Misschien is het juist die gedrevenheid waar ik zelf ook van houd omdat ik die herken. Maar waar ik ook met enige regelmaat mijzelf in tegenkom.

Bij groei denken we al vaak aan het behalen van mooie (financiële resultaten). Maar als die groei te snel gaat waardoor je het als ondernemer of directieteam zelf niet meer kunt bijhouden loop je al rap met 2-0 achter. En dat terwijl je het eigenlijk wel had kunnen voorzien.

Bouwen aan een groeiend bedrijf is wat mij betreft dan ook vooral niet alleen maar gaan voor de grote en snelle resultaten, maar bouwen aan een evenwichtig en veerkrachtig bedrijf.  En eigenlijk begint dat in eerste instantie bij jezelf als ondernemer. Over wie jij bent, hoe jij in het leven staat en je verhoudt ten opzichte van de gebieden in je leven waar je verantwoordelijk voor bent of je betrokken op voelt.  Bij iedere keuze die je maakt zou je je af kunnen vragen hoe dit zich verhoudt tot waar jij rentmeester over gesteld bent. Daarmee maak je de veelheid van wat er op je afkomt ook weer wat kleiner. Wat dat betreft geloof ik in: ‘groot denken en klein doen’. Als het gaat om dat ‘doe klein’  is een vraag die ik dan regelmatig stel aan een ondernemer: ‘hoe gaat het met jou?’. Hoe zorg jij voor jezelf? Hoe neem je de tijd om even terug te veren? Ben je nog met de juiste dingen bezig? Hoe vaak doe je nog leuke dingen met je partner? Ben je er écht als je thuis bent? En misschien wel de belangrijkste vraag: ‘wie ben jij als jouw werk weg zou vallen?’.

Groeien als een gezonde boom

Ik maak graag gebruik van metaforen uit de natuur. Van de groei van de boom bijvoorbeeld.  Als je kijkt naar deze dwarsdoorsnede van een boom is prachtig te zien hoe dat groeiproces werkt. Je ziet de seizoenen er in terug. Lichte ringen die de snelle groei weergeven in voorjaar en zomer. Dan groeit de buigzaamheid en flexibiliteit. Afgewisseld met de donkere ringen die de langzame groei in herfst en winter laten zien: de periode van groei in stevigheid en stabiliteit. En die combinatie zorgt voor een gezonde structuur, waardoor de boom bij storm en wind kan blijven staan. Een prachtig voorbeeld daarvan vind ik terug in de eerste Psalm uit n de Bijbel, waarin een mens wordt beschreven als  ‘een boom gekenmerkt door stabiliteit, leven, gezondheid, vitaliteit en veerkracht’. Het kenmerkende van die boom is dat die door de verschillende seizoenen heen rijpt, steeds meer volwassen wordt en tot volle wasdom komt. Onze samenleving is gericht op resultaatgerichtheid en oplossingen.Het geeft ons natuurlijk niet alleen een goed gevoel, maar we verdienen er ook onze boterham mee. En zeker dat laatste kan ons opjagen en druk opleveren.

Maar als je dan kijkt naar die boom ‘die vrucht draagt op zijn tijd’ dan zie je dat het niet mogelijk is om doorlopend vrucht te dragen. We noemen heel veel vrucht, maar het is uiteindelijk is het lang niet altijd vrucht. We kunnen wel resultaten te produceren, heel oplossingsgericht zijn, en toch uiteindelijk geen vrucht dragen. Dat is ook het mooie aan de seizoenen.

Als ik me verdiep in de groei van bomen, wat voor boom dan ook, dan lijkt het wel alsof wij als mensen het enige organisme zijn die voortdurend vrucht moeten dragen….. maar…dat hebben wij er van gemaakt.  Ik geloof echt dat er een tijd is van vrucht dragen, van resultaten oogsten, en dat er een tijd is van afwachten, van veranderen, van groeien en snoeien.

Eigenlijk maakt het niet eens zoveel uit of het nou gaat om je persoonlijke leven, dat van je personeel of dat van je organisatie. Als je op deze manier rentmeester kan zijn en kunt sturen op bedrijfsprocessen ben je meer in staat om met verassingen, veranderingen en onverwachtste tegenslagen om te gaan en niet als ‘kaf weg geblazen wordt door de wind’.

Leiderschap in verbinding

In de loop van de jaren heb ik als coach heel wat trajecten begeleid waarin zowel mannen als vrouwen die stevigheid en veerkracht terug wisten te brengen in hun eigen leven en dat van hun onderneming. Door meer rentmeester te worden over hun activiteiten, verantwoordelijkheden en het leren sturen daarop. En door in staat te zijn daarin ook hun eigen grenzen te leren kennen en in acht te nemen. Maar de praktijk van organisaties de wereld van ondernemen is natuurlijk weerbarstig, waardoor valkuilen regelmatig weer worden betreden. Een must-have is daarbij wel het hebben van plekken waarop je in alle openheid je twijfels, zoeken, blunders en kwetsbaarheden kunt delen. Het mooiste is natuurlijk wanneer dit als directieteam kan gebeuren op momenten van even ‘met de benen op tafel’ en werkelijke verbinding. Te vaak zie ik echter nog dat door de (onuitgesproken) spanningen die daar leven de veerkracht flink aangetast kan worden.
Naast investeren in de persoonlijke vitaliteit en veerkracht van de ondernemer zou ik iedere ondernemer en directieteam dan ook op het hart willen drukken om ook te investeren in openheid en transparantie binnen het directieteam. Gezonde relaties leveren gezonde bedrijfsprocessen en resultaten. In alle openheid terugkijken op hoe zaken in het verleden zijn gegaan, hoe niet altijd handige besluiten zijn genomen en hoe daarover ook wel eens een ‘sorry’ gezegd moet worden, om je zo te kunnen verzoenen met het verleden. Relaterend aan de metafoor van de boom investeer je daarmee absoluut in het wortelgestel. Daarvandaan blijven en bedekken omwille van de ‘mantel der liefde’ vergroot het risico van omvallen alleen maar.

Gebruik maken van aanwezig talent en potentieel

Pratend met een ondernemer en zijn (directie)team komt dan ook al snel de vraag op tafel hoe de medewerkers erbij lopen. Want niet zelden vinden bij de mensen in de organisatie ook parallelle processen plaats. Wanneer je gaat voor een groeiend en veerkrachtig bedrijf is het ook raadzaam om aandacht te besteden en te investeren in de veerkracht en vitaliteit van je medewerkers. Met aandacht is het in veel gevallen al van grote betekenis als je luistert naar je mensen en hen bevraagt op hun werktevredenheid en werkgeluk. Wanneer medewerkers het gevoel krijgen dat ze écht gezien worden, dat hun aandeel echt gewaardeerd wordt en er toe doet is daarbij een belangrijk onderdeel. Daarnaast merk ik dat het van belang is dat de juiste ‘man op de juiste plek zit’. Met andere woorden dat er optimaal gebruik gemaakt wordt van het talent wat men in huis heeft en dat de individuele medewerker zich daar verder in kan ontwikkelen en ontplooien waardoor ook bij hen de vrucht zichtbaar wordt.

Impact

Ik geloof door op deze manier de tijd te nemen voor het welzijn van je gehele bedrijf  er voorwaarden worden gecreëerd voor stabiele en duurzame groei. Een groei die door de seizoenen heen vrucht brengt die impact heeft dat groter is dan alleen de zichtbare (korte termijn) resultaten. Een impact van betekenis is in de levens van de mensen die werkzaam zijn binnen je bedrijf en ook een uitstraling heeft naar buiten.